Kazachstan

  • Ja bym odwiedził...
  • Poradnik kieszonkowy
  • Dziennik podróży
IMG_1711

Medeu/Czymbułak

Wioska Medeu (Медеу) i kurort Czymbułak (Чимбула́к, Шимбула́к) to jedne z najpopularniejszych miejsc wypadowych z Ałmaty. Położone są w paśmie Zaulijskij Alatau Gór Tienszan. W ciągu zaledwie kilku chwil przenieść można się z równiny, na której położone są Ałmaty w alpejski krajobraz wysokogórski.

czytaj
IMG_2256

Kanion Czaryński

Kanion Czaryński (Чарынский каньон) to jeden z najbardziej niesamowitych pomników przyrody Kazachstanu. Można powiedzieć, iż swoim pięknem dorównuje bardziej znanemu na świecie Wielkiemu Kanionowi Kolorado. Przez miejscowych już dawno odkryty, czeka cały czas na jego poznawanie ze strony cudzoziemców. Położony jest 190 km na wschód od Ałmaty.

czytaj
IMG_2502

Jezioro Ałmatyńskie

Ponieważ Jezioro Ałmatyńskie (Алматинское Озeро) leży pośród wysokich gór, jego turkusowa tafla wody przydaje niesamowitego wyglądu całej okolicy. Dlatego też Kazachowie tłumnie je odwiedzają zwłaszcza w weekendy. Jezioro jest jedną z największych atrakcji okolic Ałmaty.

czytaj
IMG_2833

Żarkent

Miasto w odległości ok. 30 km od granicy kazachsko – chińskiej. Leży w południowo-wschodnim Kazachstanie. Miasto zostało założone w 1881 r., kiedy na podstawie umowy między carską Rosją i cesarskimi Chinami ta część doliny rzeki Ili przeszła pod władanie Rosji. Na miejscu starej ujgurskiej osady powstał obóz wojskowy, zaś potem miasto.

czytaj
IMG_2598

Tanbały Tas

Tzw. petroglify (czyli rysunki wykonane na skale na świeżym powietrzu) są usytuowane na niezbyt wysokich zboczach doliny, skoncentrowane w 7 punktach. Większość malowideł pochodzi z XIV w. p.n.e. i dotyczy epoki brązu.

czytaj
IMG_1925

Jezioro Esik

Niecałe 70 km od Ałmaty na wschód znajduje się Jezioro Esik. Popularnie też nazywany jest Małym Issyk dla odróżnienia od swojego większego odpowiednika po kirgiskiej stronie gór Tien-Szan.

czytaj
Zobacz fotorelację z podróży

KAZACHSTAN – KIEDY JECHAĆ?

Kazachstan ma 2,7 mln km2 (ośmiokrotnie większy od Polski). Ogrom przestrzeni (prawie 2000 km w linii prostej z północy na południe oraz 3000 km w linii prostej ze wschodu na zachód) powoduje, iż klimat kraju jest bardzo zróżnicowany. Generalnie prawie cała powierzchnia Kazachstanu znajduje się w strefie klimatu umiarkowanego kontynentalnego. Południowe skrawki terytorium w okolicach miasta Szymkent nalezą do strefy podzwrotnikowej. Dlatego nierzadką sytuacją są momenty (zwłaszcza w porach przejściowych), kiedy możemy rozkoszować się słońcem i ciepłem letnim w Ałmaty, Szymkencie, kiedy w Kokszetau lub w Astanie pada już śnieg. Surowość klimatu powoduje, iż najlepszymi miesiącami do odwiedzenia Kazachstanu pozostają lipiec i sierpień. W Kazachstanie południowym zaś (obwód ałmatyński, żambylski i kyzyłordyński) dobrym okresem na podróż jest okres czerwiec – I poł. października. W tych regionach w czerwcu i we wrześniu jest jeszcze ciepło, natomiast nie jest to okres wakacji letnich i w miejscach turystycznych jest mało ludzi. I poł. października może charakteryzować się pogodą skrajnie przejściową. Jednego dnia mamy +20 stopni i słońce, drugiego jest ok. 0 stopni i pada śnieg lub marznący deszcz. Generalnie sezon letni turystyczny w południowej części Kazachstanu kończy się ok. 15 września na terenach górskich (Jeziora Kolsai, Kanion Czaryński, Ałtyn-Emel) i ok. 20 września na terenach nizinnych (Ałmaty, Jezioro Bałchasz).

Przykładowe temperatury w Kazachstanie maj/październik:

Astana – 6–20°C/-2–10°C,

Aktöbe – 8–23°C/0–10°C,

Semey (Semipałatyńsk) – 6–21°C/-1–11°C,

Karaganda – 5–8°C/-4–11°C,

Atyrau – 12–26°C/3–14°C,

Kyzyłorda – 11-26°C/1–15°C,

Ałmaty – 9–22°C/1–20°C.

KAZACHSTAN CO ZABRAĆ ZE SOBĄ?

Kazachstan wiza

Wizy nie otrzymamy na granicy. Należy wyrobić ją w Ambasadzie Republiki Kazachstanu w Warszawie na ul. Królowej Marysieńki 14, Warszawa. Wiza turystyczna może być:

  • Jednokrotnego wjazdu na 30 dni
  • Dwukrotnego wjazdu na 60 dni

Aby ubiegać się o wizę należy złożyć:

  1. Podpisany wniosek wizowy wraz ze zdjęciem w formacie paszportowym (twarz do przodu)
  2. Zaświadczenie o zatrudnieniu
  3. Polisę ubezpieczeniową na okres pobytu w formie ubezpieczenia turystycznego
  4. Zaproszenie urzędowe
  5. Oddać paszport do wklejenia wizy

UWAGA!!!

Zaproszenie nie jest wymagane przy wizie jednokrotnego wjazdu!

Wiele biur pośredniczących w wyrabianiu wizy nie wspomina o tym fakcie. Wyrobienie zaproszenia poprzez biuro kosztuje 350 zł/os. Informacja o tym, iż zaproszenie nie jest wymagane przy wizie 1-wjazdu widnieje wyłącznie w Sali przyjmowania wniosków w ambasadzie!!!

Wniosek składa się osobiście w Ambasadzie Kazachstanu w Warszawie. Opłata wynosi 35 EUR.

Wiza wklejana jest do paszportu i sprawdzana na granicy. W punktach granicznych (lądowe, porty i lotniska) trzeba także wypełnić kartę imigracyjną. Należy ją zachować aż do wyjazdu z Kazachstanu. Karta imigracyjna wygląda tak:

Karta imigracyjna

Pasażerowie samochodu przekraczają granicę Kazachstanu pieszo razem z paszportem i kartą imigracyjną. Procedura na granicy lądowej Kazachstanu trwa ok. 45 minut razem z wypełnianiem karty imigracyjnej.
Kierowca samochodu najpierw proszony jest o okazanie paszportu wraz z wypełnioną kartą imigracyjną. Następnie zaś należy udać się do okienka celnego z dokumentami wozu (dowód rejestracyjny, kopia umowy wynajmu samochodu – jeśli potrzebne)

Kazachstan zdrowie

W Kazachstanie nie są wymagane żadne szczepienia ochronne. Zalecane jest jednak zaszczepienie się przeciw żółtaczce typu A i B. Nie ma konieczności przedstawiania zaświadczenia, że nie jest się nosicielem HIV, jak to jest napisane na innych stronach.

Kazachstan generalnie nie jest krajem o odmiennej florze bakteryjnej.

Wodę zawsze należy pić butelkowaną na nizinach. Woda z potoków górskich i jezior naturalnych nadaje się bezpośrednio do picia.

Ponieważ amplitudy temperatury w dzień są znaczne i istnieje ryzyko przeziębienia się bez względu na porę roku zalecam wziąć ze sobą standardowy zestaw leków: środki przeciwbólowe, dezynfekujące, tabletki na ból gardła i przeziębienie oraz przeciw biegunce. Mogą przydać się również chusteczki odświeżające, plastry, opaski usztywniające, bandaże i antybiotyk . Nie należy zapominać o zabraniu ze sobą leków, które stale Państwo przyjmują. Wszystkie leki, które są dostępne w Polsce można nabyć również w Kazachstanie po zbliżonych cenach.

W miesiącach letnich obowiązkowo należy zaopatrzyć się w krem przeciwsłoneczny z filtrem co najmniej 30. Proszę również pamiętać o niemniej ważnym nakryciu głowy i okularach przeciwsłonecznych.

W miesiącach przejściowych (maj i październik) niezbędnymi mogą okazać się także kurtka puchowa, czapka, opaska na głowę, szalik i rękawiczki.

Bez względu na porę roku należy mieć ze sobą dobre obuwie zakrywające przynajmniej kostki o grubej, dobrze klejącej się do podłoża podeszwie.

Kazachstan zakwaterowanie

W Kazachstanie mamy do wyboru różne formy zakwaterowania. Można równie dobrze spać pod gołym niebem, co i w pałacach. Sprowadza się to kwestii jakim budżetem dysponujemy:

  1. Namioty: w Kazachstanie można praktycznie rozłożyć się wszędzie, biwakować też można wszędzie. Jedyny wyjątek to okolice obiektów wojskowych. Raczej należy trzymać się z dala od nich. Zdarza się jednak, że trzeba zapłacić za miejsce pod namiot, jeśli np. w okolicy dostępny jest hotel lub domek gościnny.
  2. Hostele: spotykane są tylko w dużych miastach, jak Ałmaty i Astana. Czasami ciężko odróżnić hostel od hotelu o niskim standardzie. W hostelach bardzo często pokoje są często bardzo ciemne i brudne. Może się zdarzyć, iż hostel w rzeczywistości jest zakamuflowanym obiektem na godziny. Nie zdarza się, aby obiekty te były brudne. Ceny powinny oscylować wokół 5000 – 6000 KZT/pokój za noc.
  3. Hotele: Spotkać je też można wyłącznie w dużych miastach. Część hoteli istnieje w poradzieckich blokach, co nie znaczy że nie są niekomfortowe. Ceny hoteli są bardzo rozrzucone. W Ałmaty dobry nocleg można znaleźć już za 6000 KZT/pokój. Rezerwacje pokoi w wielu obiektach są dostępne z poziomu popularnych stron rezerwujących.
  4. Domki gościnne: w zasadzie na prowincji nie ma innej możliwości, jak zatrzymanie się u kogoś. Gospodarze oddają do dyspozycji pokój z ofertą 2 lub 3 posiłków dziennie. Na posiłki warto się zdecydować, ponieważ spożywamy wówczas to samo, co miejscowi. Można zawsze też uprzedzić gospodynię, iż nie je się określonego zestawu produktów. Warto pamiętać też o tym, że wiele miejscowości nie jest skanalizowanych, zatem kąpiemy się w bani, a sprawy fizjologiczne załatwiamy na świeżym powietrzu lub w tzw. „sławojce”. Cena pobytu w domku zaczyna się od 4000 KZT/pokój za 1 noc. Za banię często trzeba dodatkowo zapłacić 500 – 1000 KZT/os.

Kazachstan transport

Z racji na bardzo duże odległości przy poruszaniu się między oddalonymi od siebie regionami warto skorzystać z siatki połączeń lotniczych. Każde miasto obwodowe Kazachstanu posiada swoje lotnisko cywilne. Loty wewnętrzne najczęściej obsługiwane są przez przewoźnika Air Astana, bardzo cenionego przez Kazachów. Oprócz tego lotami zajmują się Air Kazakhstan, Avia Jaynar (chartery z bazą w Kustanaju), SCAT, Zhetysu oraz Zhezkazgan Air. Poniżej linki do wyszukiwarek połączeń:

Kazachstan samolotem:

 

Kazachstan autobusem:

To najbardziej rozpowszechniony w Kazachstanie środek transportu zbiorowego. Autobusy kursują miedzy wielkimi miastami, lecz także do porozrzucanych po stepie i górach mniejszych miejscowości. Bardzo często fatalny stan dróg lokalnych uniemożliwia organizację na tych odcinkach transportu autobusami. W Ałmaty najwięcej autobusów odjeżdża z dworca Seyahat położonego dwa kwartały od Zielonego Bazaru. Poniżej link do strony z połączeniami z Ałmaty i cenami:

http://www.e-talgar.com/node/7474

Bilety na autobus kupuje się na dworcu.

Kazachstan pociągiem:

Czasy ZSRR spowodowały, że Kazachstan ma dobrze rozwiniętą sieć kolejową wzdłuż najważniejszych szlaków komunikacyjnych kraju. Pociąg jest dobrą alternatywą dla autobusu. W Ałmaty SA dwa dworce kolejowe zbudowane wg klasycznych wzorów radzieckich: Ałmaty-1 i Ałmaty-2. Z nich odchodzą pociągi do Astany, Bałchasz, Karagandy, Tarazu, Kyzyłordy i dalej do Aktobe, a także do Semey i Oskemen (Ust-Kamieniogorsk).

Poniżej linki do informacji o rozkładzie pociągów na wybranych dworcach w Kazachstanie: Ałmaty-1, Ałmaty-2, Astana, Aktobe (w jezyku rosyjskim):

http://temirzholy.kz/informatsiya-dlya-pasazhirov/raspisanie-poezdov/

Bilety kolejowe od 2015 r. można kupić także za pośrednictwem kazachskiej platformy ePay dostępnej w języku kazachskim i rosyjskim: https://epay.railways.kz/ktz4/proc?pa=clients

 

Kazachstan własnym lub wynajętym samochodem:

W Kazachstanie najlepiej poruszać się wozem z napędem na 4 koła. Kraj jest w budowie sieci autostrad (do tej pory ukończono 3 autostrady relacji Ałmaty – Astana; Ałmaty – Oskemen; Astana – Pawłodar). Za realizację odpowiadają wyłącznie Chińczycy. Dlatego można jechać bardzo dobrą drogą, a czasami nawet gruntową. Lokalne drogi pamiętają ostatnie remonty jeszcze w czasach ZSRR i dlatego są w bardzo złym stanie.

Cena paliwa w Kazachstanie waha się od 90 do 140 KZT/1l (ceny zaktualizowane na jesień 2015 r. – informacja od Piotra Kruze). Należy wziąć pod uwagę, iż poza autostradami stacje paliwowe są częste w pobliżu aglomeracji. Im dalej od miast tym większe ryzyko, iż stacji w ogóle się nie napotka.

Wynajęcie samochodu jest dość drogą kwestią. Kosztuje średnio 180 EUR/1 dzień.  W Ałmaty, czy Astanie samochód można wynająć na lotnisku od popularnych sieci typu Avis lub Hertz lub za pośrednictwem biur podróży.

Można też wynająć samochód z kierowcą. Jest to również nie tani sposób, lecz czasami jedyny możliwy dotarcia do zakątków położonych z dala od głównych szlaków (np. Jeziora Kolsai, Kanion Czaryński, Żarkent, Tanbały Tas i inne). Koszt wynajęcia samochodu z kierowcą na 1 dzień oscyluje wokół 25 000 KZT.

 

Kazachstan jedzenie

Podczas pobytu w Kazachstanie w warto spróbować:

  • Besparmak (dosłowne tłumaczenie: pięciopalczasty) – narodowa potrawa Kazachów. Jest to tak naprawdę zupa na bazie rosołu z cienkimi płatami domowego makaronu i mięsem końskim lub baranim.
  • Kürdak – jest to mięso wołowe z kościami podawane z ziemniakami. Mięso się obgryza palcami, nie sztućcami.
  • Gujru – potrawa na bazie domowego makaronu z mięsem lub nie z dodatkiem warzyw sezonowych oraz bardzo pikantnego sosu.
  • Szaszłyki – baranie lub końskie
  • Samsa – okrągła bułeczka na gorąco z farszem w postaci mięsa, sera żółtego, twarogu lub kapusty z mięsem. Bardzo pożywna i zapychająca.
  • Pierożki mięsne – obok samsy również bardzo popularne wśród Kazachów przekąski.
  • Kürt – mała kulka bardzo słonego sera koziego wysuszonego na słońcu. W dawnych czasach kurt chronił ludność przed głodem. Skrajnie zapychający.
  • Kumys – jeden z bardziej znanych zagranicą napojów stepowych. Produkowany na bazie mleka koziego, które ulega fermentacji w ciągu 2-3 dni. Zawiera do 20% alkoholu. Cierpki w smaku.
  • Szubat – napój mleczny produkowany na bazie mleka krowiego i koziego. Posiada konsystencję rzadkiej śmietany. Bardzo lekki i przyjemny w smaku. Uwaga! Szubat powoduje parcie fizjologiczne już półgodziny po wypiciu kubeczka.
  • Etkin çay lub Sütpen çay – ujgurska i kazachska herbata. Wersję ujgurską pije się ze szczyptą soli w dużej czaszy. Wersja kazachska polega na dodaniu dwóch, trzech łyżeczek mleka i zalania go herbatą. Napój dobry na każdą porę roku i każda porę dnia. Świetnie smakuje z konfiturami.
  • Zagęszczone mleko kozie, tzw. „sguszczonka”. Wyrabiana na prowincji, w miastach rzadko dostępna. Podaje się ją, jak miód, w małych czaszkach. Następnie macza się pokruszony chleb w czaszce i spożywa. Doskonały deser.
  • Dżem z granatowej kwaśnicy – robiony tylko na prowincji. Jest nieosiągalny w dużych miastach, chyba że na zamówienie. Bardzo słodki. Doskonały do chleba, bułek, herbaty. Z powodzeniem służyć może jako deser.
  • Oprócz tego polecam wszystkie wyroby narodowego kazachskiego producenta słodyczy – firmy Rahat….

Kazachstan waluta

  • W Kazachstanie obowiązuje waluta Tenge/тенге́ oznaczona międzynarodowym symbolem KZT. Została wprowadzona w niepodległym Kazachstanie w listopadzie 1993 r. w miejsce rubla radzieckiego. Nazwa tenge pochodzi od średniowiecznych tureckich monet zwanych „denge” lub „dienge”, Stąd też rosyjski wyraz oznaczający pieniądze – „diengi” (деньги).
  • Tenge dzieli się na 100 tiyn, które jednak obecnie nie są w obiegu. Możemy płacić monetami 5, 10, 15, 20, 50 i 100 Tenge. Banknoty są o nominałach 200, 500, 1000, 2000, 5000 i 10 000 Tenge.
  • Tenge można zdobyć wyłącznie w Kazachstanie. W wielkich miastach nie ma problemu z wymianą walut na Tenge.
  • W dużych miastach w większości sklepów płatności można dokonywać kartą (płaską bądź wypukłą), na prowincji należy mieć wyłącznie gotówkę w Tenge.
  • W Kazachstanie karty bankomatowe i kredytowe są obsługiwane przez wszystkie sieci funkcjonujące w Polsce i w Europie.

Ceny w Kazachstanie (przykładowe na jesień 2015 r.) – zaktualizowane w oparciu o informacje od Piotra Kruze)

Kurs Tenge do PLN na jesieni 2015 r. kształtuje się na poziomie 70 KZT = 1 PLN.

Kursy w stosunku do innych walut:

  • 1 EUR = 300 KZT
  • 1 USD = 270 KZT
  • 1 CNY = 42 KZT

Przykładowe ceny:

  • Samsa lub bułka – 120 – 150 KZT
  • Litr soku w markecie – 300 – 450 KZT
  • Woda 1,5l – 100 KZT
  • Kubek kumysu lub şubatu w jurcie przydrożnej – 100 KZT
  • 1 kg winogron – 250 – 400 KZT
  • Porcja Kebabu – 300 – 350 KZT
  • Zupa w restauracji typu „ashana” – 300 – 350 KZT
  • Talerz kebabu, kurdaku lub innego mięsa wraz z ziemniakami w restauracji typu „ashana” – 500 – 800 KZT
  • Surówka lub sałatka w restauracji typu „ashana” – 400 – 450 KZT
  • Czekolada – 250 KZT
  • Pudełko herbaty 25 szt. – 250 KZT
  • Bilet na 1 przejazd komunikacją miejską w Ałmaty – 80 KZT

 

IMG_1669

Ałmatyńska miara odległości

Ałmaty to miasto rozległe przez duże R. Dzieli się na 7 dużych dzielnic. Pierwsze spacery po mieście to szok odległościowy. Mieszkańcy posługują się tu wyrażeniem „kwartał”. Oznacza on bok między jedną a drugą ulicą o długości ok. 400 metrów. Zatem jakiekolwiek pytanie o knajpę, deptak, hotel, czy park kończy się odpowiedzią:

czytaj
IMG_2453

Czego nie należy robić w weekendy w Kazachstanie

W sobotę 4 października 2014 r. stawiliśmy się na zbiórkę. Było nas hm…11 osób. Towarzycho o dziwo mocno międzynarodowe: Dwoje Polaków (czyli My), Czworo miejscowych, jeden Pan z Białorusi, Chińczyk ze swoją mamą… i?… i dziewczyna z Wiednia z 8 miesięcznym synkiem.

czytaj
IMG_1875

Weekend w Kazachstanie

A skoro weekend to kilka słów o życiu w Ałmaty i pewnych niespodziankach związanych z „wychodnyje dni”. Generalnie Kazachowie lubią wypoczywać. W soboty i w niedziele naród wylega na ulice. Kawiarnie są pełne. Modnie jest ładnie się ubrać i przejść się po deptaku na ulicy Gogola, gdzie…

czytaj
IMG_2517

Ałmaty – pierwsze kroki

Rano pierwsze kroki po Ałmaty. Miasto położone u stóp pasma gór Zaulijski Alatau. Ośnieżone szczyty jak strzeliste minarety wybijają się w seledynowe niebo. Kolor ten to jeden z symboli Kazachstanu. Będziemy go obserwować wielokrotnie pod różnymi postaciami. Jest ciepło, coraz cieplej.

czytaj
Blank

Kazachstan pierwsza noc

Adres naszego hotelu to Seviernoje Kolco. I chyba nasz pan kierowca nie za bardzo wiedział, gdzie to jest. Najpierw rozpytywał młodych ludzi na przystanku autobusowym. Potem jakiegoś człowieka, który w środku nocy grzebał w swojej nowej ślicznej Toyocie koloru czerwonego.

czytaj
Karta imigracyjna

Kazachstan wrzesień 2014 c.d.

Pani w check-in na lotnisku w Wilnie długo przeglądała mój paszport. Najpierw znalazła wizę do Kazachstanu z datą 26 września. Wyjaśniłem więc, że planowane lądowanie samolotu w Ałmaty to 3:40 czasu lokalnego, a zatem już 26 wrzesień będzie. Potem zaś uwagę przykuł stempel z napisem „Horgosz”. „A gdzie to?” usłyszałem pytanie.

czytaj
Blank

Kazachstan wrzesień 2014

Nigdy nie myślałem, że moje pierwsze spotkanie z Azją Środkową wypadnie akurat w Kazachstanie. To bodajże 7 kraj na świecie pod względem wielkości – niecałe 2,8 mln km2.

czytaj