To jedno z miejsc, które stanowią krajobrazową kwintesencję dawnych Kresów Polskich. Miejsce związane z osobą gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego – dowódcy Powstania Warszawskiego. Przez jednych uważanego za patriotę, przez innych zaś krytykowanego za podjęcie decyzji o rozpoczęciu walk w stolicy 1 sierpnia 1944 r.
Generał w czasach pokoju przyjeżdżał do Świrza do zamku będącego od początków XX w. w jego rękach jako wiano żony – Ireny z Lamezanów. Zwłaszcza w okresie dwudziestolecia międzywojennego przeżywał swój rozkwit. Pobudowany jeszcze w XV w. przez książąt Świrskich przechodził różne koleje losu, od najazdów i oblężeń po zaplanowane przebudowy. W 1648 r. twierdzę zdobyli Kozacy, a w 1672r. Turcy. Gruntowną renowację przeprowadził na początku XX w. Robert Lamezan-Salins. Jego córka Irena wyszła za mąż za Tadeusza Bór Komorowskiego. Zamek spalony przez Rosjan w 1914r. stał się ruiną bez sklepień i dachów. Jego odbudowa trwała do 1926r. Tam właśnie przyszły Dowódca AK poświęcił się gospodarowaniu. Chciał nawet zrezygnować ze służby wojskowej, by zająć się pracą na roli, którą sobie upodobał. Niestety wojna przekreśliła te plany wyznaczając mu inną rolę. W czasie II wojny światowej zamek ponownie zdewastowano. W 1975r. obiekt poddano pracom remontowo-konserwatorskim. Dziś w zamku mieści się zamiejscowy oddział lwowskiego muzeum historycznego. Dlatego też nie można go zwiedzać. Warto jednak przespacerować się przez most wiodący do głównej bramy obiektu. Także warto przejść się nad brzegami okolicznego jeziora, aby wykonać ładne zdjęcia zamku i zadumać się nad sielankowością życia, jakie mogli tu wieść przedwojenni właściciele tego miejsca.
Zamek widoczny jest po lewej stronie z szosy dojazdowej z Bibrki do Świrza.
Sama miejscowość nie ma do zaoferowania nic. Ciekawostką jest fakt, iż tu urodziła się Marszałek Senatu RP w latach 1997 – 2001 Pani Alicja Grześkowiak.
Jak dojechać?
Samochodem:
Należy z drogi H09 skręcić w miejscowości Bibrka w lewo na rynek. Na rynek wyjeżdża się z południowo – zachodniego narożnika. Trzeba przejechać na przeciwległy narożnik i skręcić w prawo. Najlepiej zapytać się na rynku jak jechać na Strilki lub Świrz. Następnie droga oznaczona na mapach jako T 14-11 wiedzie wzdłuż zalesionego zbocza po prawej stronie. Potem gwałtownie skręca w lewo i idzie w dół. Na drugim skrzyżowaniu należy odbić w prawo. Ponieważ w okolicy nie ma żadnych znaków informacyjnych najlepiej co jakiś czas próbować podpytać o drogę miejscowych. Kiedy już znajdziemy się na właściwej trasie jedziemy ok. 10 km i nie dojeżdżając do Świrza po lewej stronie zobaczymy zamek.
Autobusem:
Środkami komunikacji zbiorowej dostaniemy się tylko do Bibrki. Ze Lwowa codziennie odjeżdża autobus z przystankiem w miejscowości. Odjazdy o g. 7.35; 8.30; 8.40; 9.40; 10.10; 13.30; 16.50. Czas jazdy: 1h 10 min. Cena: 18 – 23 UAH/os.
W Bibrce trzeba raczej zapytać na rynku, czy ktoś nie podwiezie prywatnie do Świrza lub szukać okazji na autostopa.